Do pracy nie za każdą cenę
[29.04.2013] Zgodnie z wynikami badania wykonanego przez Instytut Ekonomiczny Narodowego Banku Polskiego stosunkowo wysokie wymagania płacowe posiadają osoby, które pracowały wcześniej za granicą. Dodatkowo młodzi pracownicy chcą zarabiać dokładnie tyle, co ich bardziej doświadczeni, starsi koledzy. Pomimo tego, przeciętny polski bezrobotny podejmie pracę za średnią pensję w wysokości 1.630 zł. Co na to pracodawcy?
Wysokość stopy bezrobocia
Zgodnie z ostatnimi informacjami przekazanymi przez Główny Urząd Statystyczny (GUS) stopa bezrobocia notowana dla października 2012 r. wyniosła 12,5 %. W październiku w latach 2008-2011 wskaźnik ten wzrastał odpowiednio: 8,8% – 11,1% – 11,5% – 11,8%.
Stopa bezrobocia na poziomie 12,5% odpowiada jednocześnie liczbie 1 mln 994,9 tys. osób zarejestrowanych w urzędach pracy. W październiku ubiegłego roku zgłosiło się do nich 264 tysiące osób poszukujących zatrudnienia, czyli o 38,2 tysiąca więcej, niż w październiku 2011 r. Stopa bezrobocia była przy tym największa w województwie warmińsko – mazurskim (19,8%), a najmniejsza w województwie wielkopolskim (9,2%) – dla porównania najwięcej osób pozostawało bez pracy w województwie mazowieckim (259.400), a najmniej w województwie opolskim (48.300).
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
Tabela 1 – Liczba zarejestrowanych bezrobotnych oraz stopa bezrobocia według województw – stan październik 2012r.
Z perspektywy bezrobotnych
Autorzy raportu Badanie Ankietowe Rynku Pracy NBP – Raport 2012 Narodowy Bank Polski – Instytut Ekonomiczny – Biuro Przedsiębiorstw, Gospodarstw Domowych i Rynków wskazują, że współczynnik bezrobocia byłby wyższy, gdyby nie starania samych bezrobotnych. Badana próba 4.752 oraz 4.971 osób pozostających bez pracy, dobrze ilustrująca spektrum bezrobotnych w Polsce, pozwoliła na określenie wysokości średniej pensji, za jaką bezrobotni są skłonni podjąć pracę.
Wartość oczekiwań płacowych to 1.500 – 2.000 złotych, przy czym średni poziom wymagań określony został na wysokość przeciętnie 1.630 złotych. Jest to poziom praktycznie identyczny z tym notowanym dla badania przeprowadzonego w roku poprzednim. Największe rozbieżności pomiędzy oczekiwaniami bezrobotnych, a stawkami rynkowymi pensji notowane są w przypadku osób młodych. Niedoświadczeni absolwenci oczekują najczęściej wynagrodzenia rzędu 1.500 zł netto, to jest dokładnie tyle, ile starsi i bardziej doświadczeni przedstawiciele innych grup wiekowych- średnia stawka rynkowa wynagrodzenia osoby, która nie ukończyła jeszcze 30 roku życia, to jednak około 1.200 zł.
Warto zaznaczyć jednak, że zdecydowana większość bezrobotnych, bo aż 63,3% oczekuje płacy, której poziom byłby zbliżony do zarobków otrzymywanych w ostatnim miejscu pracy. Co ciekawe, wyższe oczekiwania płacowe posiadają także byli emigranci, którzy wrócili do Polski. Deklarują oni chęć uzyskiwania pensji, której poziom jest o około 21% wyższy od oczekiwań osób, które nigdy długookresowo nie pracowały za granicą. Oczekiwania płacowe obecnych emigrantów, którzy w tej chwili pracują za granicą są znacznie wyższe. Płaca netto, która skłoniłaby emigrantów do powrotu do Polski, jest prawie dwukrotnie wyższa od średniej płacy netto w Polsce.
Bezrobotni poszukujący pracy są najczęściej zainteresowani podjęciem pracy stałej w pełnym wymiarze czasu pracy. Spośród osób pracujących w zawodzie, który jest zgodny z ich wykształceniem, aż 70% ankietowanych zadeklarowało, że widzi na rynku pracy zapotrzebowanie na posiadane przez nich umiejętności. Bezrobotni są także zmuszeni do samodzielnego poszukiwania pracy i wykazywania się sporą niezależnością w tym obszarze. Jedynie 18% z nich deklaruje, że w ciągu kwartału poprzedzającego badanie otrzymało jakąkolwiek ofertę z urzędu pracy. Warto jednak podkreślić, że ponad 50% osób wciąż bezrobotnych było na choć jednej rozmowie kwalifikacyjnej, mimo że nie otrzymało stosowanego skierowania z urzędu pracy.
Z perspektywy pracodawcy
Badaniu w ramach raportu NBP podlegała także celowa (1.145) oraz losowa (1.152) grupa przedsiębiorców, która dobrze odzwierciedla strukturę sektora przedsiębiorstw w Polsce. Większość ankietowanych pracodawców nadal decyduje się na samodzielne poszukiwanie przyszłych pracowników – odsetek podmiotów nie zgłaszających aktualnych ofert pracy do PUP sięga niemal 70%. Na podwyżki płac decydowali się pracodawcy oceniający swoją sytuację rynkową, jako dobrą lub bardzo dobrą. Pozostała część zatrudniających stara się za to uelastycznić koszty pracy poprzez wykorzystanie kontraktów, dużą rotację pracowników o niskich kwalifikacjach oraz stosowanie elastycznych składników wynagrodzenia, w tym akordu.
Portal Skarbiec.Biz – największy, niezależny serwis o prawie, finansowaniu i gospodarce.
