Letnia rezydencja w ramach timeshare według nowych zasad
[11.01.2012] Wakacyjny odpoczynek, spędzany cyklicznie w tej samej lokalizacji nie musi wiązać się z każdorazowym poszukiwaniem odpowiedniego zakwaterowania.
Korzystanie z ulubionego apartamentu w atrakcyjnej turystycznie miejscowości czy nawet kajuty na statku pasażerskim w z góry ustalonych okresach czasu może być zagwarantowane, jeśli stanie się przedmiotem umowy timeshare.
Rozwój rynku usług turystycznych i pojawienie się na nim szeregu nowych produktów wymagały interwencji wspólnotowych, a co za tym idzie i krajowych legislatorów. W związku z koniecznością implementacji dyrektywy Parlamentu i Rady 2008/122/WE z dnia 14 stycznia 2009 r. (Dz. U. UE L 33 z 03.02.2009, str. 10), dotychczasowa regulacja timesharingu zastąpiona została nową ustawą o timeshare, która wejdzie w życie 27 kwietnia 2012 roku.
Szerszy timeshare
Według nowej definicji legalnej, umowa timeshare oznaczać będzie umowę zawartą na okres dłuższy niż rok, na podstawie której konsument, odpłatnie, nabywa prawo do korzystania, w okresach wskazanych w umowie, z co najmniej jednego miejsca zakwaterowania. Takie ujęcie timeshare pozwoli stosować przepisy ustawy do znacznie szerszego katalogu sytuacji, aniżeli miało to miejsce dotychczas. Ograniczony pierwotnie do budynków lub pomieszczeń mieszkalnych timeshare, będzie mógł mieć za przedmiot w zasadzie każde miejsca noclegowe, w tym znajdujące się na statkach pasażerskich czy w przyczepach samochodowych. Skróceniu ulegnie również minimalny okres związania umową – z co najmniej 3 lat do co najmniej 1 roku.
Ustawa, jednocześnie zagwarantuje możliwość uznania za umowę timeshare także takiego kontraktu, który zostanie zawarty na okres krótszy niż minimalny, ale względem którego istnieć będzie wyraźna bądź dorozumiana możliwość przedłużenia jego obowiązywania. Co istotne, ustawodawca nadal nie przesądził charakteru prawa wynikającego z umowy timeshare. Tym samym, będzie ono mogło mieć charakter prawa osobistego (w tym wierzytelności) bądź użytkowania.
Informacja przed umową
Mając na względzie ochronę słabszej strony stosunku prawnego, na przedsiębiorców nałożono szereg obowiązków informacyjnych, sprowadzających się między innymi do konieczności przekazania konsumentowi przed zawarciem umowy formularza informacyjnego, określającego szczegółowe informacje dotyczące zawieranej umowy.
Wzór formularza stanowi załącznik do ustawy. W treści przedkontraktowej informacji, prócz określenia przedmiotu umowy, okresu, w których konsument może korzystać z danego miejsca zakwaterowania, ceny i zestawienia udostępnionych konsumentowi usług znaleźć się musi między innymi informacja o prawie do odstąpienia od umowy, o warunkach regulujących korzystanie z prawa będącego przedmiotem timeshare, o zasadach administrowania, zarządzania i utrzymywania miejsca zakwaterowania a także opis wszystkich związanych z umową kosztów.
Informacje tego rodzaju przedsiębiorca zobowiązany będzie przekazać konsumentowi nieodpłatnie, w sposób jasny i zrozumiały, na piśmie lub na innym trwałym nośniku informacji oraz w odpowiednim czasie, umożliwiającym zapoznanie się z treścią przed zawarciem umowy. Jeśli wszystkie wymagane ustawą informacje nie zostaną przekazane przed zawarciem umowy timeshare, przedsiębiorca będzie musiał je przekazać po jej zawarciu.
Konieczność właściwego poinformowania konsumenta dotyczyć będzie również jakichkolwiek zmian w zakresie informacji udostępnionej mu w formularzu informacyjnym, przy czym możliwość dokonywania przez przedsiębiorcę takich zmian ograniczona zostanie wyraźną zgodą konsumenta lub działaniem siły wyższej. Brak realizacji bądź niewłaściwa realizacja ustawowych obowiązków informacyjnych po upływie terminu do odstąpienia przez konsumenta od umowy zostanie zagrożona karą grzywny jako wykroczenie.
Zawarcie umowy
Umowa timeshare powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że przepisy odrębne będą przewidywały inną szczególną formę. Dotyczyć to będzie sytuacji, w której timeshare ustanowione zostanie jako użytkowanie nieruchomości – zawarcie umowy będzie wówczas wymagało zachowania formy aktu notarialnego. Co istotne, każda z umów tego rodzaju będzie musiała zawierać odrębnie podpisywane przez konsumenta postanowienia, wskazujące na prawo i termin odstąpienia od umowy oraz zakaz żądania lub przyjmowania od konsumenta jakichkolwiek świadczeń określonych w umowie, przed upływem terminu do odstąpienia od niej. Integralną część umowy stanowić mają również informacje przedkontraktowe, przekazywane konsumentowi przez przedsiębiorcę w zakresie określonym ustawą. Na przedsiębiorcę ustawa nakłada także obowiązek niezwłocznego doręczenia konsumentowi dokumentu umowy.
Odstąpienie od umowy
Realizacji celu regulacji o timeshare, w który wpisuje się szeroka ochrona konsumenta, służy również ustawowe prawo konsumenta do odstąpienia od umowy, które może być wykonane bez żadnego powodu. Nowa regulacja modyfikuje w tym względzie poprzednie przepisy, wydłużając termin do odstąpienia od umowy z 10 dni do 14 dni, od dnia zawarcia umowy lub doręczenia dokumentu umowy, jeżeli dzień ten następuje po dniu jej zawarcia. Termin ten ulegnie wydłużeniu o rok, w przypadku zaniechania przez przedsiębiorcę przekazania konsumentowi standardowego formularza odstąpienia od umowy. Jeżeli przedsiębiorca nie przekaże konsumentowi wszystkich wymaganych ustawą informacji przedkontraktowych, konsument będzie mógł odstąpić od umowy w terminie wydłużonym o 3 miesiące.
Konsument, chcąc odstąpić od umowy timeshare powinien złożyć przedsiębiorcy na piśmie lub na innym trwałym nośniku informacji oświadczenie o odstąpieniu od umowy, przy czym będzie mógł to zrobić również przy użyciu standardowego formularza odstąpienia, który przedsiębiorca zobowiązany będzie mu przekazać przy jej zawarciu. Dla zachowania terminu do odstąpienia od umowy wystarczające będzie wysłanie oświadczenia o odstąpieniu przed jego upływem. W przypadku wykonania przez konsumenta prawa odstąpienia od umowy, umowa będzie uważana za niezawartą.
Nowa regulacja timeshare, w sposób wyraźny określa również zakaz nakładania na konsumenta jakichkolwiek kosztów związanych z odstąpieniem od umowy. Konsument, który skorzystaa z uprawnienia do odstąpienia od umowy, nie będzie mógł być obowiązany w szczególności do zapłaty wynagrodzenia za usługi wykonane przez przedsiębiorcę przed odstąpieniem od umowy ani do zwrotu korzyści, które przedsiębiorca mógłby uzyskać, gdyby konsument od umowy nie odstąpił. Poprzednia regulacja timesharingu zawierała w tym względzie odmienne postanowienia, wskazując co prawda na brak odpowiedzialności nabywcy względem przedsiębiorcy, zezwalając jednak by umowa nakładała na nabywcę obowiązek zwrotu przedsiębiorcy kosztów niezbędnych do zawarcia umowy.
Odpowiedzialność za wady przedmiotu timeshare
Odpowiedzialność przedsiębiorcy za wady przedmiotu świadczenia, ustawodawca oparł na przepisach dotyczących umowy najmu, jako zbliżonej celem gospodarczym do umowy timeshare. Przepisy ustawy obligują przedsiębiorcę do utrzymywania miejsca zakwaterowania w stanie zdatnym do umówionego użytku tj. w stanie zgodnym z opisem zawartym w umowie, co obejmie również dokonywanie napraw i innych nakładów koniecznych. Warto zaznaczyć, że strony w tym względzie mogą się umówić inaczej.
Konsumentowi przyznano szereg uprawnień na wypadek wadliwości przedmiotu świadczenia. Zaliczają się do nich: uprawnienie do wykonania napraw na koszt przedsiębiorcy po bezskutecznym upływie terminu na ich dokonanie, uprawnienie do żądania obniżenia wynagrodzenia za czas trwania wad oraz uprawnienie do wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym. Dwa ostatnie uprawnienia będą przysługiwały konsumentowi tylko wówczas, gdy w chwili zawarcia umowy nie będzie miał wiedzy o wadach. Nie będzie to dotyczyło sytuacji, gdy wadliwość przedmiotu świadczenia zagrozi zdrowiu konsumenta lub innych osób uprawnionych do korzystania z miejsca zakwaterowania – w takim przypadku natychmiastowe wypowiedzenie umowy będzie skuteczne niezależnie od wiedzy konsumenta o istnieniu takich wad przy zawarciu umowy.
Obrót prawami z timeshare
Prawa z umowy timeshare podlegają zbyciu. Konsument będzie mógł odsprzedać przysługujące mu prawa samodzielnie, bądź korzystając z pomocy profesjonalnego pośrednika. Ustawa reguluje dwa środki, które konsumentowi mają ułatwić obrót prawami z timeshare. Są to: umowa pośrednictwa w odsprzedaży timeshare oraz umowa o uczestnictwo w systemie wymiany. Zawarcie pierwszej z umów zakłada zlecenie przez konsumenta przedsiębiorcy, za wynagrodzeniem, czynności, których skutkiem będzie zbycie praw z timeshare przynależnych konsumentowi lub też nabycie takich praw dla konsumenta. Z kolei, uczestnictwo w systemie wymiany umożliwia konsumentowi odpłatne uzyskanie prawa do korzystania z innych miejsc zakwaterowania, w zamian za umożliwienie pozostałym uczestnikom systemu wymiany korzystania z miejsca zakwaterowania, będącego przedmiotem umowy timeshare zawartej przez konsumenta.
***
Ustawa o timeshare, regulując bardziej precyzyjnie niż dotychczas tryb zawierania umów oraz warunki świadczenia w ramach timeshare, a także nakładając na przedsiębiorców szereg nowych obowiązków informacyjnych bez wątpienia wpłynie na poszerzenie zakresu ochrony, jaki konsumentowi jest niezbędny przy dokonywaniu tego rodzaju transakcji. Jako podstawową zaletę implementacji przepisów wspólnotowych w drodze ustawy widzieć należy ujednolicenie zasad korzystania z timeshare na poziomie unijnym i tym samym ułatwienie zawierania oraz wykonywania umów o charakterze transgranicznym, które z uwagi na cel timeshare jest kluczowe z punktu widzenia stopnia jego wykorzystania, jako formy organizacji odpoczynku.
Krzysztof Rubas
aplikant radcowski w Kancelarii prawnej MAJCHRZAK BRANDT I WSPÓLNICY
Treści dostarcza: Kancelaria prawna MAJCHRZAK BRANDT I WSPÓLNICY
