Zmiany w opodatkowaniu nieodpłatnych świadczeń

[29.04.2013] Do 31 marca 2013 r. wyłączone spod opodatkowania podatkiem VAT wyłączone było nieodpłatne przekazanie prezentów o małej wartości, próbek oraz drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych.

Nieodpłatne przekazanie towarów – zmiany w opodatkowaniu VAT

1 kwietnia 2013 r. zmianie uległy zasady opodatkowania nieodpłatnych świadczeń, w tym w szczególności nieodpłatnej dostawy towarów na gruncie podatku VAT. W związku z powyższym, warto zwrócić uwagę na najnowsze zmiany oraz przypomnieć sobie jakie są zasady opodatkowania takich transakcji.

Regulacje obowiązujące do 31 marca 2013 r.

Na gruncie podatku VAT na równi z odpłatną dostawą towarów (sprzedażą towarów) traktuje się przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

• przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
• wszelkie inne darowizny
• jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Opodatkowaniu podlega więc każda nieodpłatna dostawa towarów, w odniesieniu do której podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. Zasadniczo, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje w odniesieniu do towarów i usług, których zakup wykazuje związek z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi. Oznacza to, że prawo takie przysługuje przykładowo w związku z nabyciem towarów nieodpłatnie przekazywanych, które stanową materiały reklamowe, informacyjne, promocyjne, próbki lub które przekazywane są klientom/kontrahentom jako prezenty/nagrody.

Do 31 marca 2013 r. wyłączone spod opodatkowania podatkiem VAT wyłączone było nieodpłatne przekazanie prezentów o małej wartości, próbek oraz drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych. Regulacja ta uległa bardzo istotnej zmianie, co wskazane zostanie w dalszej części artykułu.

Regulacje obowiązujące od 1 kwietnia 2013 r.

Z dniem 1 kwietnia 2013 r. zmienione zostało brzmienie m.in. art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Nowelizacja doprecyzowała, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlega również nieodpłatne przekazanie towarów, przy wytworzeniu lub imporcie których (a nie tylko nabyciu) podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT. Opodatkowane jest również nieodpłatne wydanie towaru, w odniesieniu do którego podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu części składowych do tego towaru (nawet, jeżeli prawo do odliczenia podatku naliczonego nie powstało przy samym nabyciu ww. towaru).

Od 1 kwietnia 2013 r. z art. 7 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług usunięte zostało pojęcie  drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych. Opodatkowaniu nie podlega wyłącznie przekazanie próbek i prezentów małej wartości. Ponadto, został dodany wymóg, aby przekazywanie  prezentów o małej wartości i próbek następowało na cele związane z prowadzoną działalnością.

Prezenty o małej wartości

Definicja prezentu małej wartości nie uległa zmianie. Prezentem takim są przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:

• o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł, jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;
• których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 10 zł.

Zatem, ustawa umożliwia uznanie przekazywanych towarów za prezenty o małej wartości w dwóch przypadkach. Po pierwsze, w sytuacji, w której łączna wartość towarów przekazanych jednej osobie nie przekracza 100 zł. Warunkiem jest prowadzenie przez przedsiębiorcę ewidencji, która umożliwiałaby ustalenie tożsamości beneficjentów. Po drugie, prezentem o małej wartości mogą być towary nie ujęte we wskazanej ewidencji, jeżeli ich cena netto lub koszt wytworzenia (gdy nie ma ceny) nie przekracza 10 zł. Warto zauważyć, że Ministerstwo Finansów pierwotnie planowało podniesienie ww. limitów kwotowych, jednak w toku prac legislacyjnych z pomysłu tego zrezygnowano.

Próbka

Zmieniona zaś została definicja próbki. Po nowelizacji, przez próbkę rozumie się identyfikowalny jako próbka egzemplarz towaru lub jego niewielką ilość, które pozwalają na ocenę cech i właściwości towaru w jego końcowej postaci, przy czym ich przekazanie (wręczenie) przez podatnika:

• ma na celu promocję tego towaru oraz
• nie służy zasadniczo zaspokojeniu potrzeb odbiorcy końcowego w zakresie danego towaru, chyba że zaspokojenie potrzeb tego odbiorcy jest nieodłącznym elementem promocji tego towaru i ma skłaniać tego odbiorcę do zakupu promowanego towaru.

Nieodpłatne przekazanie drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych od 1 kwietnia 2013 r.

Jak już wspomniano, z dniem 1 kwietnia 2013 r. znowelizowana została treść art. 7 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług. Z treści przepisu ustawodawca usunął pojęcie "drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych". Począwszy od tej daty nieodpłatne wydanie takich towarów, co do zasady, podlega  opodatkowaniu podatkiem VAT (jeżeli wartość tych towarów nie będzie uprawniała do uznania, że mamy do czynienia z prezentem o małej wartości).

Taką linię interpretacyjną, wg Autorów przyjmą organy podatkowe. W uzasadnieniu do projektu nowelizacji ustawy o VAT ustawodawca wskazał bowiem, że: "Zmiana art. 7 ust. 3 ustawy o VAT ma charakter doprecyzowujący. Dyrektywa 2006/112/WE nie uznaje za odpłatną dostawę towarów wykorzystania na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem towarów stanowiących prezenty o niskiej wartości i próbki (pomimo że podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od tych towarów). Przepis art. 7 ust. 3 ustawy o VAT nie zawiera obecnie (czyli w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.03.2013 r. – dopisek własny) wskazania, iż warunkiem wyłączenia z opodatkowania przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek jest przekazywanie ich na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Poza tym ścisłe odwzorowanie przepisu art. 16 zdanie drugie dyrektywy 2006/112/WE powoduje, że w przepisie art. 7 ust. 3 ustawy o VAT nie będzie już mowy o przekazywaniu drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych. Pozostawienie wymienienia tych towarów nawet jako przykładowych powodowałoby, że przepis byłby niespójny i mógłby rodzić wątpliwości interpretacyjne w sytuacji np. konieczności odpowiedzi, czy drukowany materiał reklamowy może być przekazany na cele inne niż związane z prowadzoną działalnością. Przekazywanie drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych nadal nie będzie podlegało opodatkowaniu, jeśli towary te będą mieściły się w definicji prezentów o małej wartości".

Warto nadmienić, iż samo pojęcie drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych nie było zdefiniowane w ustawie. Z racji tego, uzasadnionym jest odwołanie się do językowego znaczenia ww. pojęcia. Organy podatkowe powszechnie przyjmują, że drukowane materiały reklamowe i informacyjne to towary, które wykonane zostały techniką druku, mają na celu informowanie o działalności przedsiębiorcy lub jego reklamę i nie są towarami użytkowymi. Pojęcie to obejmuje więc w szczególności foldery, plakaty, banery, katalogi itp.

Anna Resiak
Kierownik zespołu ds. podatku VAT, ECDDP Sp. z o.o.

Treści dostarcza: ECDDP sp. z o.o.