Sprawdź, jak uniknąć podatku od zachowku

Sprawdź, jak uniknąć podatku od zachowku

[30.03.2012] Osoby otrzymujące zachowek często nie wiedzą, czy należy uiścić z tytułu jego otrzymania podatek.

Jak wynika z wydawanych przez organy podatkowe interpretacji, istnieje prosty sposób uniknięcia tej przykrej dla podatników konieczności.

Formularz SD-Z2

Aby nie płacić podatku z tytułu uzyskania zachowku, należy w ciągu 6 miesięcy od daty jego wypłacenia na wypełnionym formularzu SD-Z2 poinformować właściwy urząd skarbowy. W jego treści wpisuje się m. in. dane spadkodawcy oraz tytuł nabycia własności rzeczy i praw majątkowych.

Komu przysługuje zachowek?

Instytucja zachowku jest ściśle powiązana ze spadkiem oraz procedurą jego dziedziczenia, nie stanowi jednak jego części. Celem zachowku jest zabezpieczenie interesów grupy osób najbliższej zmarłemu. Jak wynika z artykułu 991 § 1 kodeksu cywilnego, ustawowo uprawnionymi osobami są zstępni, małżonek oraz rodzice spadkodawcy. Jeżeli nie zostali uwzględnieni przez spadkodawcę w testamencie, przysługuje im prawo do rekompensaty. Gdy osoba uprawniona jest trwale niezdolna do pracy albo zstępny jest małoletni – ma prawo do dwóch trzecich udziału spadkowego.

Natomiast w innych sytuacjach – do połowy wartości tego udziału (zachowek). Z kolei § 2 wyżej wymienionego artykułu stanowi, że w przypadku nieotrzymania zachowku w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, powołania do spadku bądź zapisu – można  wystąpić przeciwko spadkobiercy z roszczeniem o zapłatę sumy pieniężnej równoznacznej  wartości zachowku.

Opodatkowanie zachowku

Ponieważ zachowek nie stanowi części majątku spadkowego, a jest jedynie określoną kwotowo sumą pieniędzy wypłacaną przez spadkobierców lub zapisobierców osobom wymienionym w art. 991 kodeksu cywilnego, spełnienie roszczenia następuje dopiero w momencie jego wypłacenia. Tak więc osoba uprawniona, nie nabywa  środków na pokrycie zachowku w chwili śmierci spadkodawcy, ale dopiero w momencie ich wypłacenia przez spadkobiercę (zapisobiorcę).

Wówczas możemy mówić o zastosowaniu art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, mówiącym o możliwości zwolnienia z podatku tytułem nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych. By móc skorzystać z tego przywileju, w ciągu 6 miesięcy od daty przyjęcia zachowku, należy zawiadomić o tym wydarzeniu na formularzu SD-Z2 właściwy urząd skarbowy oraz spełnić wszystkie wymogi zawarte w art. 4a wyżej wymienionej ustawy. Jeżeli nie dotrzymamy tego terminu, będziemy zmuszeni zapłacić podatek. Zostaniemy wtedy zakwalifikowani do jednej z trzech grup podatkowych w zależności od tego, jakie relacje rodzinne łączyły nas ze spadkodawcą.

Warto podkreślić, że nawet w przypadku otrzymania środków pieniężnych tytułem zachowku od osoby niespokrewnionej, możemy w pełni skorzystać z całkowitego zwolnienia z podatku. To bowiem stosunek spadkodawca – uprawniony do zachowku decyduje o przydzieleniu do odpowiedniej grupy podatkowej. Takie działanie ma chronić interesy osób uprawnionych jako spadkobierców ustawowych spadkodawcy.

Taki stan rzeczy potwierdzają orzeczenia organów podatkowych, m. in. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 13 maja 2011r o sygnaturze IBPBII/1/436-183/11/MCz.

Treści dostarcza: Kamil Sztandera, Podatnik.info

Oceń ten artykuł: