Odprawa na wypadek śmierci pracownika

[30.08.2013] W razie śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy bądź w czasie pobierania, po rozwiązaniu tego stosunku, zasiłku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby, rodzinie przysługuje od pracodawcy tzw. odprawa pośmiertna.

Odprawa taka jest świadczeniem jednorazowym. Jeśli jednak pracownik zatrudniony był u większej ilości pracodawców, to w stosunku do każdego z nich przysługuje mu prawo do powyższej odprawy.

Zgodnie z powyższym jedynym warunkiem nabycia ww. odprawy jest więc śmierć pracownika w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania po jego rozwiązaniu zasiłku z tytułu niezdolności do pracy z powodu choroby.
 
Prawo do odprawy pośmiertnej przysługuje więc bez względu na staż pracy zmarłego pracownika ani przyczyny jego śmierci (co więcej śmierć pracownika nie musi pozostawać w związku z wykonywaną przez niego pracą).

Wysokość odprawy.

Tak jak samo prawo do odprawy nie zależy od stażu pracy zmarłego pracownika, tak jej wysokość,  już jak najbardziej. Wysokość odprawy jest bowiem stricte uzależniona od okresu zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy i wynosi odpowiednio:

1. jednomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 10 lat,
2. trzymiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 10 lat,
3. sześciomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 15 lat.

Dokładną wysokość odprawy oblicza się według reguł dotyczących określania wysokości ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Zasady te określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop.

Komu przysługuje odprawa.

Zgodnie z art.93 §4 Kodeksu pracy odprawa pośmiertna przysługuje następującym członkom rodziny zmarłego pracownika:

1. małżonkowi;
2. innym członkom rodziny spełniającym warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Wyżej wspomniany małżonek nie musi spełniać żadnych wymogów do uzyskania renty rodzinnej (tak jak podmioty wskazane w pkt 2) – jego uprawnienie do odprawy pośmiertnej jest bezwarunkowe.

Odprawę pośmiertną dzieli się w częściach równych pomiędzy wszystkich uprawnionych członków rodziny. Niemniej, jeśli po zmarłym pracowniku pozostał tylko jeden członek rodziny, to osobie takiej odprawa pośmiertna przysługuje wyłącznie w wysokości połowy odpowiedniej kwoty wskazanej powyżej.

Możliwość zwolnienia się pracodawcy z obowiązku wypłaty odprawy.

Należy pamiętać, że odprawa pośmiertna nie przysługuje członkom rodziny, jeśli pracodawca ubezpieczył pracownika na życie, a odszkodowanie wypłacone przez instytucję ubezpieczeniową jest nie niższe niż określona w przepisach odprawa pośmiertna. W sytuacji, gdyby odszkodowanie było jednak niższe od kwoty odprawy pośmiertnej, pracodawca obowiązany jest wypłacić rodzinie środki stanowiące różnicę między tymi świadczeniami.

Pamiętajmy również, że wszelkie ewentualne spory o odprawę pośmiertną rozstrzygane są przez sądy pracy, jako sprawy związane ze stosunkiem pracy.

Łukasz Bernatowicz
radca prawny
Krzysztof Gładych
radca prawny

Kancelaria Radców Prawnych i Doradców Podatkowych
Bernatowicz Komorniczak Mazur sp.p.

Treści dostarcza: ECDDP sp. z o.o.