Czy wartość wyżywienia dla pracownika w kwocie wyższej niż wynikająca z rozporządzenia stanowi dla niego przychód?
[30.05.2014] Ustawodawca przewidział jednak, iż pewne kategorie dochodów (przychodów) otrzymanych przez pracownika są wolne od podatku dochodowego.
Podatnik zapewnia pracownikom będącym w podróży służbowej wyżywienie o wartości wyższej niż kwoty wynikające z § 7 ust. 4 i § 14 ust. 2 w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (dalej jako "Rozporządzenie").
Zgodnie z brzmieniem art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Natomiast art. 10 powyższej ustawy określa, iż jednym ze źródeł przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.
Przepis art. 12 ust. 1 ustawy o PIT stanowi, że za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Jest to katalog jedynie przykładowy co oznacza, że przychodami ze stosunku pracy mogą być również inne przysporzenia mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.
Stosownie zaś do art. 31 ustawy o PIT, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.
Ustawodawca przewidział jednak, iż pewne kategorie dochodów (przychodów) otrzymanych przez pracownika są wolne od podatku dochodowego i tak na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas:
- podróży służbowej pracownika,
- podróży osoby niebędącej pracownikiem
– do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.
W świetle przytoczonych przepisów, przysługujące pracownikowi z tytułu odbytej podróży służbowej diety oraz inne należności takie jak koszty za przejazdy, dojazdy, noclegi, a także inne wydatki określone przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb pracownika odbywającego podróż, podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego na podstawie cytowanego wyżej art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o PIT.
Obowiązujące u danego pracodawcy spoza sfery budżetowej regulacje, dotyczące wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikom odbywającym podróż służbową, mogą przewidywać bardziej korzystne warunki przyznawania świadczeń z tego tytułu niż wynikające z przepisów Rozporządzenia. Jednakże w świetle ustawy o PIT istotne jest, że niezależnie od formy, w jakiej pracodawca finansuje pracownikom wyżywienie podczas wykonywania zadań służbowych poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy, ze zwolnienia od podatku korzysta tylko ta część otrzymanego świadczenia związanego z wyżywieniem, która nie przekracza wysokości diety określonej w przepisach Rozporządzenia.
Jeżeli więc rozliczenie wydatków z tytułu wyżywienia w trakcie podróży służbowych dokonywane jest na podstawie rachunków lub faktur wystawionych na pracodawcę a kwoty te są wyższe niż kwoty wynikające z Rozporządzenia, to nie będą one korzystały ze zwolnienia. Nadwyżka ponad kwotę objętą zwolnieniem stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu. Zatem, na pracodawcy – jako płatniku – ciąży obowiązek pobrania zaliczki na podatek na zasadach określonych w art. 32 ustawy w związku z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT.
Stanowisko powyższe potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 15 kwietnia 2014 r. (sygn. ILPB2/415-73/14-4/WM).
Joanna Litwińska
ECDDP Spółka Doradztwa Podatkowego
Treści dostarcza: ECDDP sp. z o.o.
