Wartość BIK Indeksu – Popytu na Kredyty Mieszkaniowe (BIK Indeks – PKM), informuje o rocznej dynamice wartości wnioskowanych kredytów mieszkaniowych. Najnowszy grudniowy odczyt wyniósł – 24,9% i jest niższy od odczytu listopadowego aż o 48,0 p.p. Wartość indeksu na poziomie – 24,9% oznacza, że w grudniu 2018 r., w przeliczeniu na dzień roboczy, banki i SKOK-i przesłały do BIK zapytania o kredyty mieszkaniowe na kwotę niższą o 24,9%, w porównaniu z grudniem 2017 r
W grudniu 2018 r., w porównaniu do listopada 2018 r., wartość indeksu spadła aż o 48 p.p., pierwszy raz od grudnia 2016 r., przyjmując wartość ujemną. Odczyt grudniowy jest najniższym odczytem od powstania Indeksu, tj. od czerwca 2015 r. Jednak analizując wcześniejsze dane można stwierdzić, że bieżący odczyt indeksu jest najniższym odczytem aż od września 2012 r.
Łącznie w grudniu 2018 r. o kredyt mieszkaniowy zawnioskowało tylko 25,54 tys. osób w porównaniu do 40,63 tys. rok wcześniej – spadek aż o 37,2%. Warto nadmienić, że w grudniu zarówno 2017 r, jak i 2018 r., była jednakowa liczba dni roboczych. Natomiast średnia kwota wnioskowanego kredytu mieszkaniowego w grudniu 2018 r. wyniosła 265,35 tys. zł, czyli aż 19,6% więcej niż rok wcześniej.
Spadek odczytu Indeksu spowodowany jest więc spadkiem liczby wnioskodawców, nie zaś średniej kwoty wnioskowanego kredytu, która wzrosła. Tak duży spadek liczby wnioskodawców został więc częściowo skompensowany wzrostem średniej kwoty wnioskowanego kredytu.
Kredyty mieszkaniowe zależne od dofinansowań
Obecna bardzo niska wartość Indeksu w części wynika z efektu braku kontynuacji programu MdM w 2019 r. Wysoka liczba wnioskodawców odnotowana w końcu 2017 r. wynikała w dużej mierze z chęci zakwalifikowania się do puli dofinasowania w 2018 r. Należy przy tym wspomnieć, że pula dofinasowania w 2018 r. skończyła się już na początku stycznia 2018 r.
Według szacunków 2018 r. ok. 12% udzielonych kredytów mieszkaniowych korzystało ze wsparcia środków przyznanych w programie MdM. Jednak w ujęciu wartościowym efekt MdM był niewielki, wartość przyznanego dofinansowania stanowiła jedynie ok. 1,5 wartości kredytów mieszkaniowych udzielanych w ciągu roku.
Za spadek odpowiadają też banki
Kolejnym negatywnym czynnikiem wpływającym na bardzo słaby odczyt indeksu może być zaostrzenie polityk kredytowych banków. Jak wynika z publikacji NBP – „Sytuacja na rynku kredytowym IV kw. 2018 r.” wpływ przewidywanej sytuacji gospodarczej na zaostrzenie polityki kredytowej banków w segmencie kredytów mieszkaniowych w III kwartale 2018 r. był największy od końca 2012 r., a na IV kwartał banki przewidywały dalsze niewielkie zaostrzenie polityk kredytowych.
Trzecim czynnikiem ograniczającym liczbę wnioskodawców o kredyt mieszkaniowy w grudniu 2018 r. mogą być wysokie ceny mieszkań (na rynku warszawskim, na rynku pierwotnym wróciły one do poziomu z 2008 r.), których poziom może być już nieakceptowany przez część potencjalnych nabywców.
Metodyka indeksu
Wskaźnik BIK Indeks – PKM obliczany jest w przeliczeniu na dzień roboczy po wyłączeniu zapytań o kredyty mieszkaniowe na kwoty przekraczające 1 mln zł oraz zapytań o tego samego klienta w kolejnych 90 dniach. Metodyka indeksu została opracowana przez Biuro Informacji Kredytowej we współpracy z Instytutem Rozwoju Gospodarczego SGH. Indeks publikowany jest co miesiąc.
Źródło: Waldemar Rogowski, Główny Analityk Biura Informacji Kredytowej
