Konstrukcja podatku od nieruchomości wbrew pozorom nie należy do najprostszych. Warto poznać jej tajniki, aby nie narażać się na dodatkowe koszty związane z wymiarem karnych odsetek.
Jeśli mieszkanie lub dom kupione od dewelopera to pierwsza w życiu nieruchomość, zasady naliczania podatku mogą dla niektórych okazać się zaskoczeniem.
Podatek od nieruchomości należy do danin lokalnych, uiszczanych do kasy gminy (lub urzędu miasta), na terenie której znajduje się nieruchomość. Lista obiektów, które podlegają opodatkowaniu nie jest długa: są to m.in. budynki mieszkalne, budynki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz grunty pod nimi, a także nieruchomości niezabudowane, z wyjątkiem gruntów rolnych.
Kiedy powstaje obowiązek podatkowy?
Zakup mieszkania od dewelopera kojarzy się najczęściej z podpisaniem umowy deweloperskiej, a początek użytkowania mieszkania – z chwilą zakończenia prac wykończeniowych. Jednak dla ustalenia, od kiedy należy płacić podatek od nieruchomości, ani jeden, ani drugi fakt nie mają znaczenia. Dla określenia momentu powstania obowiązku podatkowego istotne jest nabycie nieruchomości na własność, czyli data podpisania aktu notarialnego. Ale to jedynie punkt wyjścia, bo zgodnie z ustawą o podatkach i opłatach lokalnych obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nabyta została własność nieruchomości. Zatem, jeśli akt notarialny został podpisany 20 sierpnia, obowiązek zapłaty podatku od nieruchomości powstaje 1 września. Nawet jeśli lokal został sprzedany w stanie deweloperskim, czyli nie został jeszcze wykończony i do tego czasu nie będzie zamieszkiwany.
Właściciel musi poinformować urząd gminy
Kolejna regulacja, ważna z punktu widzenia właściciela, to określony czas na poinformowanie urzędu gminy o nabyciu nieruchomości i konieczności zapłaty podatku. Właściciel ma na to 14 dni od dnia nabycia nieruchomości na własność – w omawianym przypadku należy to uczynić do 3 września. Informacja składana jest w formie pisemnej, na formularzu dostępnym w urzędzie gminy, przez wszystkich współwłaścicieli nieruchomości, którzy odpowiadają solidarnie za zobowiązanie podatkowe. Należy w niej określić powierzchnię posiadanego mieszkania lub domu oraz gruntu pod nimi, a także udziału w gruncie i częściach wspólnych budynku, w przypadku budynków wielorodzinnych. Istotne jest również wykorzystanie nieruchomości – inna stawka obowiązuje w przypadku nieruchomości przeznaczonych do celów mieszkaniowych, a inna w odniesieniu do tych, które są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Kolejny krok to decyzja urzędu gminy o naliczeniu podatku od nieruchomości, która wysyłana jest pocztą do wszystkich współwłaścicieli. Podatek od nieruchomości płaci się kwartalnie – do 15 marca, 15 maja, 15 września, 15 listopada – na konto urzędu gminy. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby uiścić całą należność za rok z góry.
Od czego zależą stawki podatku?
Stawki podatku od nieruchomości ustala rada gminy (miasta) w drodze uchwały, stąd w każdej gminie mogą być inne. Obowiązują przez rok na terenie danej gminy lub miasta. Najczęściej publikowane są na stronie internetowej samorządu – tam najłatwiej je znaleźć. Jednak władze samorządowe nie mają całkowitej dowolności w określaniu stawek podatku. Maksymalne stawki podatku od nieruchomości publikuje co roku Minister Finansów, a uchwała rady nie może wprowadzić wyższej daniny. Rada gminy może za to stosować ulgi i zwolnienia z podatku na zasadach przewidzianych prawem, czyli np. zwolnienie z podatku od nieruchomości mieszkaniowych nabytych lub nowo wybudowanych. Takie zwolnienia są już stosowane w Polsce – prekursorem była gmina Michałowo (podlaskie), a w ślad za nią poszedł np. samorząd Torunia (kujawsko-pomorskie) i Wrześni (wielkopolskie).
Firma w domu – co ze stawką podatku?
Podstawą opodatkowania podatkiem od nieruchomości w przypadku lokali jest m2 powierzchni użytkowej, a w przypadku gruntu powierzchnia działki. Dla mieszkań i domów z poddaszem użytkowym, powierzchnię pod skosami o wysokości od 1,4 m do 2,2 m zalicza się do powierzchni użytkowej budynku w 50%, a pomieszczenia o wysokości mniejszej niż 1,4 m nie podlegają opodatkowaniu. Podatku nie płaci się także od powierzchni klatki schodowej oraz windy. Jeszcze bardziej skomplikowane są zasady naliczania podatku od nieruchomości w przypadku, kiedy mieszkanie lub dom są jednocześnie siedzibą firmy.
Tu można wyróżnić dwie sytuacje: kiedy na potrzeby działalności gospodarczej zostały wydzielone osobne pomieszczenia, np. gabinet lekarski oraz przypadek, gdy działalność prowadzona jest w pomieszczeniach spełniających równolegle funkcje mieszkalne, np. w salonie.
W pierwszym przypadku od wydzielonych pomieszczeń należy zapłacić podatek, przyjmując wyższą stawkę dla działalności gospodarczej, a od pozostałej części niższą stawkę dla nieruchomości mieszkaniowych. Co więcej, dzieje się tak nawet wtedy, jeśli tylko jeden z współwłaścicieli nieruchomości prowadzi firmę w miejscu zamieszkania. W drugiej z przytoczonych wcześniej sytuacji przyjmuje się stawkę podatku od nieruchomości dla całej powierzchni, jak dla lokalu mieszkalnego.
Marzena Zbierska
Treści dostarcza portal Gethome.pl
