Wyrok TSUE: Poszkodowany zmową cenową przedsiębiorca może wnieść powództwo przed sąd swojej siedziby

Wyrok TSUE Poszkodowany zmową cenową przedsiębiorca może wnieść powództwo przed sąd swojej siedziby

Wyrok TSUE Poszkodowany zmową cenową przedsiębiorca może wnieść powództwo przed sąd swojej siedziby

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej 15 lipca 2021 r. w sprawie przeciw grupie Volvo orzekł, że przedsiębiorca, który poniósł szkodę w wyniku zmowy cenowej firm, w przypadku gdy kartel tworzą firmy znajdujące się w różnych miejscach, w różnych państwach, może wnieść powództwo w tej sprawie przed sąd właściwy miejscowo dla własnej siedziby, a nie przed sąd właściwy dla miejsca zawarcia kartelu.

RH jest przedsiębiorstwem mającym siedzibę w Cordobie w Hiszpanii, gdzie w latach 2004-2009 nabyła pięć samochodów ciężarowych od dealera Volvo Group España (spółka z siedzibą w Madrycie). W dniu 19 lipca 2016 r. Komisja Europejska podjęła decyzję, w której stwierdziła istnienie kartelu, w którym od dnia 17 stycznia 1997 r. do dnia 18 stycznia 2011 r. uczestniczyło 15 międzynarodowych producentów samochodów ciężarowych – w tym Volvo (Szwecja), Volvo Group Trucks Central Europe (Niemcy) i Volvo Lastvagnar (Szwecja) – w odniesieniu do dwóch kategorii produktów, a mianowicie samochodów ciężarowych o masie od 6 do 16 ton oraz samochodów ciężarowych o masie powyżej 16 ton, zarówno z naczepą połączoną na sztywno, jak i ciągników siodłowych. Komisja stwierdziła, że kartel obejmował cały Europejski Obszar Gospodarczy (EOG). Nałożyła grzywny na wszystkie uczestniczące w nim podmioty, z wyjątkiem podmiotu, który korzystał z całkowitej nietykalności.

RH wniosła do Juzgado de lo Mercantil No 2 de Madrid (Drugi Sąd Gospodarczy w Madrycie) skargę o odszkodowanie przeciwko następującym spółkom grupy Volvo:  Volvo, Volvo Group Trucks Central Europe, Volvo Lastvagnar i Volvo Group España. RH twierdzi, że poniosła szkodę w wyniku zakupu pięciu wyżej wymienionych pojazdów, ponosząc dodatkowe koszty z powodu zmowy, za którą Volvo zostało ukarane przez Komisję.

Spółki należące do grupy Volvo nie zakwestionowały jurysdykcji terytorialnej sądu hiszpańskiego, ale zakwestionowały jego jurysdykcję międzynarodową, twierdząc, że zdarzenie wywołujące szkodę miało miejsce nie tam, gdzie skarżąca spółka hiszpańska ma swoją siedzibę statutową, ale tam, gdzie został zawarty kartel, czyli w innych państwach członkowskich.

Sąd hiszpański nie jest pewien, jak należy interpretować art. 7 ust. 2 tego rozporządzenia ws. jurysdykcji, i uważa za konieczne ustalenie, czy przepis ten stanowi normę dotyczącą wyłącznie jurysdykcji międzynarodowej, czy też jest to norma podwójna lub łączona, która funkcjonuje również jako norma dotycząca lokalnej jurysdykcji terytorialnej.

W wydanym 15 lipca 2021 r. wyroku, Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że art. 7 ust. 2 rozporządzenia w sprawie jurysdykcji należy interpretować w ten sposób, że na rynku dotkniętym zmowami dotyczącymi ustalania i podwyższania cen towarów sąd, w którego okręgu przedsiębiorstwo, które twierdzi, że poniosło szkodę, nabyło towary objęte tymi zmowami, albo w przypadku zakupów dokonanych przez to przedsiębiorstwo w kilku miejscach – sąd, w którego okręgu znajduje się siedziba tego przedsiębiorstwa, ma jurysdykcję międzynarodową i terytorialną ze względu na miejsce, w którym powstała szkoda do rozpoznania powództwa o naprawienie szkody wyrządzonej przez te porozumienia z naruszeniem art. 101 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Trybunał zauważa przede wszystkim, że pojęcie „miejsca, gdzie nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę” w rozumieniu art. 7 ust. 2 rozporządzenia w sprawie jurysdykcji ma obejmować zarówno miejsce, gdzie wystąpiła szkoda, jak i miejsce zdarzenia, które ją wywołało, tak że pozwany może być pozwany według wyboru skarżącego, przed sąd jednego z tych miejsc. Trybunał przypomina, że naruszenie, które doprowadziło do powstania zarzucanej szkody, obejmowało cały rynek EOG, na którym spowodowało zakłócenie konkurencji. Miejscem wystąpienia szkody jest zatem ten rynek, którego częścią jest Hiszpania.

Następnie Trybunał podkreślił, że art. 7 ust. 2 rozporządzenia w sprawie jurysdykcji przyznaje bezpośrednio i natychmiast zarówno jurysdykcję międzynarodową, jak i terytorialną, sądom miejsca, w którym nastąpiła szkoda. Trybunał stwierdził jednak, że rozgraniczenie jurysdykcji sądu miejsca, w którym nastąpiła szkoda, należy co do zasady do kompetencji organizacyjnych państwa członkowskiego, do którego należy ten sąd (które może na przykład scentralizować jurysdykcję przed jednym sądem wyspecjalizowanym w interesie prawidłowego administrowania wymiarem sprawiedliwości).

W braku takiego wyspecjalizowanego sądu określenie miejsca wystąpienia szkody w celu ustalenia sądu właściwego w państwach członkowskich musi być zgodne z celami bliskości, przewidywalności norm jurysdykcyjnych i prawidłowego administrowania wymiarem sprawiedliwości. Trybunał wskazał w tym względzie dwie możliwości.

Po pierwsze, jeżeli poszkodowany nabywca nabył towary, na które wpływ miały omawiane zmowy, wyłącznie w ramach jurysdykcji jednego sądu, sąd ten jest właściwy. Po drugie, w przypadku zakupów dokonywanych w kilku miejscach, każde poszkodowane przedsiębiorstwo może wnieść powództwo, ze względu na miejsce wystąpienia szkody, do sądu, w którym ma siedzibę. Trybunał stwierdził, że przyznanie jurysdykcji jest zgodne z wymogiem przewidywalności, ponieważ pozwani, członkowie kartelu, nie mogą być nieświadomi faktu, że nabywcy danych towarów mają siedzibę na rynku dotkniętym zmową. To przyznanie jurysdykcji jest również zgodne z celem bliskości, a miejsce siedziby przedsiębiorstwa poszkodowanego w pełni gwarantuje sprawne przeprowadzenie ewentualnego postępowania.

Komunikat prasowy Trybunału Sprawiedliwości UE z 15 lipca 2021 r. nr 137/21, w sprawie C-30/20 RH vs. AB Volvo, Volvo Group Trucks Central Europe GmbH, Volvo Lastvagnar AB, Volvo Group España SA.

Redakcja Portalu Skarbiec.biz

Oceń ten artykuł: