Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawiło projekt nowelizacji Kodeksu Cywilnego, która dokona zmian w regulacjach z zakresu prawa spadkowego i zasad dziedziczenia.
Forsowane zmiany przedstawiają się następująco:
1) Aktualnie, spadkobierca może zostać uznany przez sąd za niegodnego spadku, m.in. jeśli:
– dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy;
– podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania
testamentu;
– umyślnie ukrył, zniszczył lub podrobił testament.
Na mocy wprowadzanych zmian, spadkobierca będzie mógł zostać uznany za niegodnego również gdy „uporczywie nie wykonywał obowiązku alimentacyjnego wobec spadkodawcy lub uporczywie uchylał się od sprawowania opieki nad spadkodawcą”.
2) Obecnie, jeśli któreś z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału spadku między zstępnych spadkodawcy. Natomiast w przypadku braku zstępnych tego z dziadków, który nie dożył otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada pozostałym dziadkom w częściach równych.
Po zmianach, jeżeli którekolwiek z dziadków spadkodawcy nie dożyje otwarcia spadku, udział
spadkowy, który by mu przypadał, przypadnie jego dzieciom w częściach równych. Jeżeli dziecko któregokolwiek z dziadków spadkodawcy nie dożyje otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypadnie jego dzieciom. Dziedziczyć one będą w częściach równych. W sytuacji gdy brak jest dzieci tego z dziadków, który nie dożył otwarcia spadku i ich dzieci, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada pozostałym dziadkom w częściach równych.
3) Obecnie, oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może zostać złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.
Po zmianach, dla zachowania tego terminu wystarczającym będzie złożenie przed
jego upływem wniosku do sądu o odebranie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu
spadku. A jeśli złożenie tego oświadczenia wymaga zezwolenia sądu, bieg terminu na złożenie oświadczenia ulegnie zawieszeniu na czas trwania postępowania sądowego w tym przedmiocie.
4) Podobna zmiana dotyczy sytuacji, gdy oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku
zostało złożone pod wpływem błędu lub groźby. Wówczas znajdują zastosowanie przepisy o wadach oświadczenia woli z zastrzeżeniem, że:
- a) uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia powinno nastąpić przed sądem;
b) spadkobierca powinien jednocześnie oświadczyć, czy i jak spadek przyjmuje, czy też go odrzuca.
Nowelizacja dodaje trzecie zastrzeżenie. Chcąc uchylić się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego innej osobie pod wpływem groźby lub błędu, należy złożyć tej osobie oświadczenie o tym na piśmie. Uprawnienie do uchylenia się wygasa: w razie błędu – z upływem roku od jego wykrycia, a w razie groźby – z upływem roku od chwili, kiedy stan obawy ustał. Po zmianach, dla zachowania ww. terminu wystarczające będzie złożenie przed jego upływem wniosku do sądu o odebranie oświadczenia o uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia.
5) Przepis art. 1030 w obecnym kształcie wyjaśnia, że do chwili przyjęcia spadku spadkobierca ponosi
odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze spadku. Dopiero z chwilą przyjęcia spadku, ponosi on odpowiedzialność za te długi z całego swojego majątku. Omawiana nowelizacja uściśla, że w sytuacji gdy spadkobiercą z mocy ustawy jest gmina lub Skarb Państwa, wówczas ponoszą one odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze spadku.
Zmiany mają wejść w życie po upływie 3 miesięcy od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, a zatem prawdopodobnie gdzieś w okolicach marca przyszłego roku.
Redakcja Portalu Skarbiec.biz
