Po rozpadzie małżeństwa jednemu z małżonków przypadła pełna własność nieruchomości, która wcześniej należała do nich wspólnie. Z tego tytułu był on zobowiązany spłacić połowę wartości domu drugiemu małżonkowi. Nie zrobił tego, więc była żona skierowała do komornika wniosek o oszacowanie wartości i sprzedaż na licytacji przedmiotowej nieruchomości. Licytacja okazała się bezskuteczna, ale sąd przysądził własność tej nieruchomości na rzecz wnioskodawczyni, jako wierzycielowi hipotecznemu. W związku z tym wystąpiła ona do organu podatkowego z wnioskiem o wydanie interpretacji, czy w opisanej sytuacja nabycie nieruchomości w drodze przysądzenia postanowieniem sądu będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
W 2008 r. sąd okręgowy rozwiązał małżeństwo, nie określając sposobu korzystania ze wspólnego, nabytego w trakcie trwania małżeństwa, domu. W 2012 r. sąd rejonowy orzekł o podziale majątku wspólnego, w ramach którego pełna własność nieruchomości przypadła byłemu mężowi, a ten zobowiązany był w zamian spłacić byłą żonę sumą ponad 150 tys. zł, płatną w 6 ratach.
Ponieważ nie spełnił on swojego zobowiązania, była żona skierowała wniosek do komornika o windykację należności. Komornik sądowy poinformował ją, że ściągnięcie jest niemożliwe, dlatego wnioskodawczyni wystąpiła o dokonanie opisu i oszacowanie domu, a następnie o przeprowadzenie jego licytacji. W 2016 r. komornik poinformował wnioskodawczynię, że z braku chętnych nabywców druga licytacja nie doszła do skutku. Zgodnie z art. 984 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, w takiej sytuacji wierzycielowi egzekucyjnemu i hipotecznemu oraz współwłaścicielowi przysługuje prawo do przejęcia nieruchomości. W 2017 r. sąd rejonowy przysądził byłej żonie własność przedmiotowej nieruchomości, jako uprawnionemu wierzycielowi hipotecznemu (hipotekę przymusową ustanowiła dla zabezpieczenia spłaty opisanego wyżej roszczenia przez byłego męża).
Nowa właścicielka nieruchomości wystąpiła do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z wnioskiem o wydanie interpretacji, czy słusznie stoi na stanowisku, że nabycie przedmiotowego domu opisaną wyżej drogą jest wyłączone z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wnioskodawczyni wskazała, że przejęcie nieruchomości, które nastąpiło w ramach egzekucji sądowej, jako zaspokojenie nieściągniętego przez komornika długu od jej dłużnika, nie może wypełniać przesłanek definicji umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych podlegającej opodatkowaniu PCC zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) Ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych. Poza tym, odmienne stanowisko stawiałoby w gorszej sytuacji prawnopodatkowej wierzyciela aktywnie dążącego do zaspokojenia swojego roszczenia, od wierzyciela biernie czekającego jedynie na działania komornika.
W marcu 2019 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przyznał słuszność stanowisku wnioskodawczyni. Ale po zapoznaniu się z dokumentacją sprawy, jego interpretację za nieprawidłową uznał Szef Krajowej Administracji Skarbowej. Wskazał on na przepis art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o PCC, zgodnie z którym opodatkowaniu tym podatkiem podlegają orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2. Dlatego w wydanej 12 stycznia 2021 r. interpretacji Szef KAS postanowił:
„W świetle powyżej powołanych przepisów, należy stwierdzić, że nabycie nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym, na gruncie u.p.c.c kwalifikowane jest tak jak sprzedaż i z tej przyczyny podlega temu podatkowi na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a w związku z art. 1 ust. 1 pkt 3 u.p.c.c.” (sygn. DPP10/DOP8.841.14.2020).
Redakcja Portalu Skarbiec.biz
