Banki centralne: siedem epok złota
[30.09.2016] Choć przez ostatnich osiem lat banki centralne konsekwentnie kontynuują zakupy złota, obecny poziom zgromadzonych przez nie globalnych rezerw (nieco ponad 32,8 tys. ton), wciąż jest niższy, niż przypadający na 1965 rok szczyt.
Wtedy światowe banki centralne posiadały w swoich skarbcach rezerwy złota rzędu 38,3 tys. ton.
Co sprawia, że choć złoto bez wątpienia pozostaje najsolidniejszą podstawą światowego systemu walutowego, banki centralne raz je gromadzą, a raz pozornie beztrosko z nim rozstają? Żeby lepiej to zrozumieć, warto przyjrzeć się klasyfikacji stworzonej przez Oficjalne Forum Instytucji Finansowych i Monetarnych (Official Monetary and Financial Institutions Forum – OMFIF), które historię złota w bankowości centralnej dzieli na siedem okresów:
1. ERA PRZED STANDARDEM ZŁOTA: do 1871
Okres przed zjednoczeniem Niemiec w 1871 roku. Wydarzenie to zapoczątkowało wprowadzenie powszechnego systemu, w którym sprzedaż i zakupy złota przez banki centralne odbywała się w ustalonej cenie, co efektywnie regulowało światową gospodarkę.
2. ERA STANDARDU ZŁOTA: 1871-1914
Banki centralne stały się strażnikami systemu, w którym złoto miało jasno ustaloną cenę i kurs wymiany. Zwiększano wydobycie w Australii, Związku Południowej Afryki (dziś RPA) i Stanach Zjednoczonych. Wybuch pierwszej wojny światowej spowodował jednak zwieszenie międzynarodowego systemu.
3. ERA EKONOMII WOJENNEJ: 1914-1945
Lata wojen i okres między nimi były niezwykle burzliwe – obejmowały ponowne wprowadzenie standardu złota, międzywojenną depresję, upadek standardu w dotychczasowej formie i kolejny, największy w historii konflikt zbrojny, który umocnił monetarną pozycję USA na świecie.
4. ERA BRETTON WOODS: 1945-1973
Okres po konferencji w Bretton Woods to czas zwiększania rezerw kruszcu przez banki centralne, szczególnie w Europie i Japonii, które po wojnie pracowały nad odbudową swoich pozycji. Banki centralne wymieniały nadwyżki dolarów na złoto z amerykańskich skarbców.
5. ERA DEMONETYZACJI: 1973-1998
Po zakończeniu powojennego standardu złota przez Richarda Nixona i oderwaniu dolara od złota w latch 1971-1973, cena metalu zaczęła się silnie wahać, a zasoby złota wielu krajów zaczęły spadać, również ze względu na napięcia geopolityczne.
6. ERA SPRZEDAŻY: 1998-2008
Przełom wieków to dekada sprzedaży złota przez liczne banki centralne, zwłaszcza te w krajach rozwiniętych. Znacznej ilości złotych rezerw pozbyły się m.in. Wielka Brytania, Holandia i Szwajcaria, które po latach mocno pożałowały ówczesnych decyzji.
7. ERA ODBUDOWY REZERW: 2008-?
Obecna "złota epoka" trwa już od ośmiu lat, a rozpoczęła się od wybuchu globalnego kryzysu ekonomicznego. Metal konsekwentnie gromadzą zarówno kraje rozwinięte, jak i te dopiero się rozwijające. Od 2008 roku światowe banki centralne łącznie kupiły już ponad 2,8 tys. ton złota i z pewnością nie powiedziały jeszcze ostatniego słowa.
Marianna Wodzińska
Treści dostarcza: Inwestycje Alternatywne Profit S.A.
