W 2017 r. Rozporządzeniem Rady (UE) 2017/1939 z dnia 12 października 2017 r. wdrażającym wzmocnioną współpracę w zakresie ustanowienia Prokuratury Europejskiej został powołany do życia organ Unii Europejskiej do spraw dochodzenia, ścigania i stawiania przed sądem sprawców i współsprawców przestępstw naruszających interesy finansowe UE. Dziś Ministerstwo Sprawiedliwości chce umożliwić współpracę karną z Prokuraturą Europejską polskim prokuratorom i sądom wprowadzając odpowiednie zapisy do Kodeksu postępowania karnego.
Prokuratura Europejska wszczyna postępowania przygotowawcze, wnosi akty oskarżenia i sprawuje funkcje oskarżyciela publicznego przed właściwymi sądami państw członkowskich, aż do ostatecznego zakończenia sprawy w przedmiocie ścigania przestępstw naruszających interesy finansowe Unii, przewidzianych w dyrektywie (UE) 2017/1371 i określonych w ww. rozporządzeniu (UE) 2017/1939.
Prokuratura Europejska nie jest organem państw członkowskich UE włączonym do mechanizmu wzmocnionej współpracy tych państw, stąd w świetle regulacji polskiego Kodeku postępowania karnego nie jest legitymowana do występowania o udzielenie pomocy prawnej do polskich organów postępowania karnego i odwrotnie. Przepisy K.p.k. dopuszczają taką możliwość współpracy między państwami członkowskimi UE, a Prokuratura Europejska nie jest organem państw członkowskich Unii a organem samej Unii.
Dlatego też, na mocy proponowanej przez Ministerstwo Sprawiedliwości ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego (nr z wykazu UD244, projekt opublikowany 23 marca 2022 r.), przepisy rozdziałów 62, 62c, 62d, 63, 65b, 65d i 67 K.p.k. oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 2018/1805 z dnia 14 listopada 2018 r. w sprawie wzajemnego uznawania nakazów zabezpieczenia i nakazów konfiskaty, mają znaleźć odpowiednie zastosowanie do współpracy między krajowymi organami postępowania karnego (prokuratura i sądy) a Prokuraturą Europejską. Pośrednictwo w tej współpracy będzie należeć do Prokuratury Krajowej.
Wskazane wyżej przepisy K.p.k. dotyczą:
a) pomocy prawnej i doręczeń w sprawach karnych (rozdział 62);
b) zatrzymania dowodów i zabezpieczenia mienia (rozdziały 62a i 62b);
c) przeprowadzenia czynności dochodzeniowych na podstawie europejskiego nakazu dochodzeniowego (rozdziały 62c i 65d).
Jak czytamy w uzasadnianiu projektu nowelizacji, rozporządzenie 2107/1939 o ustanowieniu Prokuratury Europejskiej nie jest dla Polski wiążące, więc nie będzie bezpośrednio stosowane przez polskie organy.
Ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Redakcja Portalu Skarbiec.biz
