Ministerstwo Finansów opublikowało „Objaśnienia podatkowe z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczące preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP BOX”. Objaśnienia mają pomóc w dopełnieniu formalności prawnych przez przedsiębiorców chcących uzyskać możliwość 5% opodatkowania dochodów z działalności B+R.
Funkcjonujący już od kilkunastu lat w wielu krajach Europy system opodatkowania IP BOX stanowi próbę ratowania europejskiej gospodarki w obliczu dynamicznie rozwijających się rynków spoza UE. W Polsce poziom udzielanego przedsiębiorcom przez państwo wsparcia w zakresie rozwoju gospodarki, poprzez nakłady w działalność innowacyjną, jest znikomy, o czym świadczyć może zajmowane przez Polskę wg rankingu Parlamentu Europejskiego z 2017 r. czwarte miejsce od końca w zestawieniu działań w obszarze innowacji w Europie.
Wielokrotnie opodatkowywani, będący ofiarą stale rosnących opłat (jak np. składek ZUS) i łamanych obietnic obniżenia stawek podatkowych, polscy przedsiębiorcy od dawna chętniej rozwijali swoją działalność innowacyjną w państwach Europy Zachodniej (np. na Cyprze, gdzie stawka opodatkowania CIT w ramach IP BOX wynosi 2,5%) czy w Stanach Zjednoczonych. IP BOX ma być formą rekompensaty, ulgą w tym nadmiarze ciężarów.
Dochody uzyskiwane z praw własności intelektualnej
Ujawnione przez MF objaśnienia dotyczą możliwości stosowania przez podatników preferencyjnych, 5% stawek opodatkowania dochodów uzyskiwanych z tytułu kwalifikowanych praw własności intelektualnej, w oparciu o art. 30ca i art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 24d i art. 24e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Celem objaśnień jest ukazanie rozumienia przepisów o IP BOX przez resort finansów, bo przepisy te obowiązują dopiero od 1 stycznia 2019 r. Stosowanie przez przedsiębiorców przedstawionej w objaśnieniach wykładni ma zapewnić im ochronę prawno-podatkową. IP BOX stanowi preferencyjną stawkę opodatkowania w ramach IP, czyli z ang. intellectual property (własności intelektualnej).
Kto będzie mógł skorzystać z preferencyjnej stawki
O preferencyjne opodatkowanie IP BOX mogą starać się podatnicy PIT i CIT prowadzący działalność badawczo-rozwojową i osiągający dochody z kwalifikowanych IP (czyli objętych patentem lub inną ochroną prawną), jeśli dochody te podlegają opodatkowaniu w Polsce. Stąd też mogą z niej korzystać również dochody zagraniczne, pod warunkiem, że zostaną opodatkowane w Polsce. Podatnicy prowadzący działalność za granicą, chcący skorzystać z preferencyjnej stawki IP BOX, powinni sprawdzić, czy pozwala im na to zawarta między Polską a krajem, w którym wykonują działalność, umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Zgodnie z opublikowanym przez MF dokumentem:
„Kwalifikowane IP to prawo własności intelektualnej spełniające łącznie trzy warunki:
1) zostało wytworzone, rozwinięte lub ulepszone przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej;
2) należy do jednej z kategorii wymienionych w katalogu w art. 24d ust. 2 ustawy o CIT (odpowiednio art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT);
3) podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska” (www.podatki.gov.pl).
Jak wyliczyć wysokość dochodu
Wysokość dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako jego iloczyn (ze wszystkich kwalifikowanych IP) i wskaźnika nexus obliczonego według specjalnego wzoru. Sam wskaźnik nexus jest obliczany oddzielnie dla każdego z poszczególnych dochodów kwalifikowanych. Podatnicy będą musieli sami wyliczyć, jaka część dochodów z kwalifikowanego IP ma związek z pracami B+R. Tę część wykażą do opodatkowania preferencyjną stawką 5%, a pozostałą wykażą w zeznaniu podatkowym i opodatkują łącznie z innymi dochodami z działalności gospodarczej.
Wskaźnik nexus oblicza się według wzoru:
(a+b) x 1,3
a + b + c + d
Poszczególne litery wzoru oznaczają:
? – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową
związaną z kwalifikowanym IP,
? – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym IP,
innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 11a
ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT lub art. 23m ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT,
? – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym IP,
innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 11a ust.
1 pkt 4 ustawy o CIT lub art. 23m ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT,
? – nabycie przez podatnika kwalifikowanego IP.
Audyt IP BOX
Dochody z kwalifikowanych IP są ujawniane w deklaracji za rok podatkowy, w którym je osiągnięto. O objęcie regulacjami IP BOX mogą wystąpić ci przedsiębiorcy, którzy ponieśli koszty związane z kwalifikowanymi IP już w okresie od 1 stycznia 2013 r. do 31 grudnia 2018 r.
Przedsiębiorcy chcący skorzystać z preferencyjnej stawki opodatkowania IP BOX muszą pamiętać o konieczności spełnienia szeregu wymogów. Zobowiązani są prowadzić odrębną ewidencję wszystkich operacji finansowych z nimi związanych:
„… dla celów obliczenia dochodu z kwalifikowanego IP istotne jest, by ewidencja ta była prowadzona w sposób należyty tak, aby móc w rocznym zeznaniu podatkowym wykazać łączną sumę przychodów, kosztów podatkowych, dochodów, strat, dochodów podlegających opodatkowaniu stawką 5%, oraz dochodu, który nie będzie podlegał preferencyjnemu opodatkowaniu” (Objaśnienia podatkowe z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczące preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP BOX). Równie istotne jest, by na drodze do zastosowania preferencyjnej stawki nie stanęła umowa międzynarodowa o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Przedsiębiorcy powinni więc przeprowadzić audyt prawno-podatkowy prowadzonej działalności, który pozwoli rozpoznać, od kiedy i jaka jej część może mieć związek z pracami B+R. Następnie należy zadbać o właściwą dokumentację tych innowacyjnych prac w księgach podatkowych, tak by organ nie zanegował ich jako podlegających preferencyjnej stawce opodatkowania IP BOX, zwłaszcza że już wiele lata temu Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju dostrzegła, iż firmy wykorzystywały IP Box do agresywnej optymalizacji podatkowej. A wiadomo, jak słowo „optymalizacja” działa na polskie organy skarbowe.
Autor:
radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku,
doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców
oraz zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi.
