Nieodpłatne zniesienie współwłasności nieruchomości to czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Czy jednak zobowiązanie w tym podatku powinno powstać, gdy wartość nabytego tą czynnością udziału jest niższa niż wartość przypadającej na ten udział hipoteki?
W grudniu 2019 r., za cenę 227 tys. zł małżonkowie nabyli nieruchomość lokalową w równych udziałach po 1/2 każdy. Panował u nich ustrój rozdzielności majątkowej małżeńskiej. Zakup sfinansowali ze środków pozyskanych z kredytu hipotecznego udzielonego przez bank, zabezpieczonego na jego rzecz hipoteką umowną do kwoty 346 tys. zł.
W styczniu 2020 r. , prawomocnym orzeczeniem sądu małżonkowie rozwiedli się. Były mąż chciał stać się jedynym właścicielem lokalu, dlatego też zamierzał zawrzeć z byłą już żoną umowę o zniesienie współwłasności. Zniesienie nie miało rodzić po stronie męża obowiązku spłaty żonie wartości jej udziału w nieruchomości. Aktem notarialnym miał jednak zobowiązać się do przyjęcia na siebie ciężaru całego pozostałego do spłaty kredytu, wraz z deklaracją, że nie będzie dochodził z tego tytułu żadnych roszczeń od swojej byłej małżonki.
Nabywający udział byłej żony przyszły jedyny właściciel nieruchomości wystąpił do organu podatkowego z pytaniem, czy w opisanej sytuacji będzie zobowiązanym do zapłaty podatku od spadków i darowizn, skoro wartość nabywanego w drodze zniesienia współwłasności udziału jest niższa niż wartość ciążącej na tym udziale hipoteki. Wartość rynkowa nieruchomości w dniu składania wniosku wynosiła 280 tys. zł.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, w wydanej 19 sierpnia 2020 r. interpretacji indywidualnej zgodził się z podatnikiem, że zgodnie z art. 7 ust. 1 i 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn, przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów, ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Ciążąca na przedmiotowej nieruchomości hipoteka, w wysokości proporcjonalnej do wielkości udziału przypadającego byłej małżonce, stanowi ciężar, który można zaliczyć do podlegających potrąceniu z podstawy opodatkowania długów i ciężarów, o których mowa w art. 7 ww. ustawy. Dodatkowo, przy ustalaniu tej podstawy, nie ma znaczenia wielkość pozostałego do spłaty kredytu i zadłużenia. Liczy się tylko kwota hipoteki, jaką nieruchomość została obciążona. A ponieważ w opisanym stanie faktycznym, wartość hipoteki ciążącej na nabywanym udziale przekracza wartość tego udziału, to nabywający go wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od spadków i darowizn.
„Skoro w rozpatrywanej sprawie – jak wynika z wniosku – wartość hipoteki (przypadająca na nabywany przez Wnioskodawcę udział) przekroczy wartość ww. nabywanego udziału w nieruchomości, to podstawa opodatkowania (…) wyniesie zero. Tym samym w przedmiotowej sprawie wystąpi wprawdzie obowiązek podatkowy, jednak nie dojdzie do powstania zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn” (sygn. 6. 0111-KDIB2-2.4015.48.2020.2.MZ).
Redakcja Portalu Skarbiec.biz
