Jak rozliczać wydatki na podwyższenie kapitału zakładowego

Podwyższenie kapitalu zakładowego

Roedl & Partner

Kwalifikacja wydatków związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego w spółce z o.o. lub w spółce akcyjnej stanowi zagadnienie sporne zarówno wśród organów podatkowych jak i sądów administracyjnych. O ile jednak początkowo dominowało podejście restrykcyjne, kwestionujące każdy tego typu wydatek jako koszt podatkowy, o tyle w ostatnim czasie widoczna jest tendencja ku rozdzielaniu wydatków na te, bez których podwyższenie kapitału zakładowego nie byłoby możliwe (nie zaliczanych do kosztów podatkowych) oraz na pozostałe, stanowiące – przy założeniu spełnienia ustawowych przesłanek – pośredni koszt uzyskania przychodów.

Stanowisko restrykcyjne

We wcześniejszych stanowiskach organów podatkowych prezentowany był często pogląd, że zasadniczo żadne wydatki związane z podwyższeniem kapitału zakładowego nie mogą zostać zaliczone do kosztów podatkowych. Wydatki takie są bowiem związane z przychodem nie podlegającym opodatkowaniu. Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o CIT, do przychodów nie zalicza się m.in. przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego. Skoro zatem przychód otrzymany na powiększenie kapitału zakładowego nie stanowi przychodu dla celów podatkowych, to koszty jego uzyskania nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. W przeciwnym wypadku podatnik korzystałby podwójnie, gdyż będący efektem poniesionych wydatków przychód nie podwyższa podstawy opodatkowania, a pomimo to wydatki z nim związane podlegałyby zaliczeniu do kosztów podatkowych (tak np. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 18 sierpnia 2010 r., ILPB3/423-639/10-2/KS oraz z dnia 1 lutego 2011 r., ILPB3/423-873/10-2/GC; Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 6 grudnia 2010 r., IBPBI/2/423-1161/10/MS).

Uchwała NSA, II FPS 6/10

Na „złagodzenie” podejścia do tej kwestii decydujący wpływ miała uchwała 7 sędziów NSA z dnia 24 stycznia 2011 r., II FPS 6/10, w której Sąd ten stanął na stanowisku, że tylko te z wydatków związanych z emisją nowych akcji, bez których podwyższenie kapitału zakładowego nie byłoby możliwe, nie stanowią kosztów podatkowych. Będą to takie wydatki, jak:

  • opłaty notarialne,
  • opłaty sądowe,
  • podatek od czynności cywilnoprawnych,
  • w przypadku podwyższenia kapitału zakładowego w drodze emisji akcji będących przedmiotem oferty publicznej objętych prospektem emisyjnym – dodatkowo ponoszone w związku z tym opłaty giełdowe, koszty druku dokumentów akcyjnych, koszty sporządzenia, drukowania oraz dystrybucji prospektu emisyjnego lub jego skróconej wersji oraz koszty oferowania papierów wartościowych.

Pozostałe wydatki poniesione „przy okazji” podwyższenia kapitału zakładowego, stanowiące koszty ogólne funkcjonowania spółki kapitałowej, służące zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów, a więc wydatki związane z nabyciem usług w celu emisji akcji, mogą stanowić – zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT – koszty uzyskania przychodów. Są one bowiem typowymi kosztami pośrednimi, związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą, której efekty podlegają opodatkowaniu. Do takich kosztów można zaliczyć wydatki związane m.in. z:

  • doradztwem inwestycyjnym,
  • pomocą prawną,
  • usługami audytorskimi,
  • usługami i pośrednictwem firmy inwestycyjnej,
  • usługami marketingowymi i poligraficznymi,
  • wycenami i tłumaczeniami.

Wspomniana powyżej uchwała NSA zapoczątkowała korzystną dla podatników linię orzeczniczą.

Podobne stanowisko wyraził NSA m.in. w wyroku z dnia 7 maja 2013 r., II FSK 2306/11 oraz w wyroku z dnia 10 stycznia 2014 r., II FSK 210/12.

Pomimo, że organy podatkowe nadal często prezentują stanowisko restrykcyjne, to jednak na skutek skarg podatników do sądów administracyjnych i korzystnych dla nich rozstrzygnięć – wydawanych w duchu ww. uchwały NSA – zmieniają wydane w tym zakresie indywidualne interpretacje podatkowe (np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 10 kwietnia 2014 r., interpretacja indywidualna Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 3 grudnia 2013 r., ITPB3/423-601a/10/13-S/PST). Tym samym – dzięki zapoczątkowanej uchwałą NSA linii orzeczniczej – podatnicy uzyskali oręż w sporach z fiskusem dla potwierdzenia, że wydatki inne niż takie, bez których podwyższenie kapitału zakładowego nie byłoby możliwe, poniesione w związku z tym podwyższeniem, mogą stanowić koszty podatkowe – jako związane w sposób pośredni z przychodami podatkowymi spółki. Wydatki te mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich ujęcia w księgach rachunkowych spółki (art. 15 ust. 4d w zw. z 15 ust. 4e ustawy o CIT).

Treści dostarcza Rödl & Partner

Oceń ten artykuł: