Kiedy jest możliwe rozwiązanie spółki osobowej bez przeprowadzania likwidacji?
[13.12.2011] Jeżeli wszyscy wspólnicy w spółce jawnej (dotyczy to również spółki partnerskiej lub komandytowej) działają w porozumieniu i nie ma pomiędzy nimi konfliktu, możliwe jest rozwiązanie takiej spółki bez przeprowadzania likwidacji.
Jest rozwiązanie szybsze i tańsze. Przy założeniu, że cały majątek spółki będą stanowiły środki pieniężne, które w łatwy i bezkonfliktowy sposób będzie można podzielić pomiędzy wspólników, likwidacja – licząc od dnia podjęcia uchwały o rozwiązaniu – może zostać zakończona nawet w ciągu kilku tygodni.
Różnice pomiędzy rozwiązaniem spółki w drodze likwidacji a rozwiązaniem jej bez przeprowadzenia likwidacji są takie, że pierwszy sposób trwa dłużej i wymaga przeprowadzenia większej ilości czynności. Stosuje się go zwykle wtedy, gdy wspólnicy nie są pewni co do ilości i wartości majątku spółki, albo są w konflikcie. Drugi sposób jest szybszy i tańszy dla spółki, ale wymaga zgodnego współdziałania wszystkich wspólników.
Pod względem podatkowym ustawodawca nie czyni różnic pomiędzy obydwoma sposobami i mówi ogólnie o likwidacji.
Rozwiązanie Spółki bez przeprowadzenia likwidacji wymaga dokonania następujących czynności:
- Jednomyślna uchwała wszystkich wspólników o rozwiązaniu Spółki (forma pisemna jest wystarczająca);
- Uzgodnienie przez wspólników – w drodze jednomyślnej uchwały – rozwiązania Spółki w inny sposób, tj. bez zakończenia likwidacji;
- Podział majątku pomiędzy wspólników zgodnie z wolą wspólników lub postanowieniami umowy spółki;
- Ustalenie – w drodze uchwały wspólników – przechowawcy ksiąg i dokumentów rozwiązanej Spółki. Przechowawcą może być wspólnik lub osoba trzecia. Jeżeli przechowywanie będzie się wiązało z poniesieniem kosztów, z majątku Spółki, przed jego podziałem pomiędzy wspólników, należy wyasygnować stosowną kwotę na koszty przechowania ksiąg i dokumentów;
- Zgłoszenie zakończenia likwidacji i złożenie wniosku o wykreślenie Spółki z KRS, NIP, REGON i ewentualnie z ZUS. Koszt opłaty sądowej w tym przypadku to 550 złotych;
Z punktu widzenia księgowości, należy zamknąć księgi na dzień zakończenia działalności jednostki i przeprowadzić inwentaryzację. Ponadto, należy poinformować sąd i urząd skarbowy o miejscu przechowywania ksiąg. Dodatkowo – zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o rachunkowości należy sporządzić sprawozdanie finansowe na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych, stosując odpowiednio zasady wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego określone w ustawie o rachunkowości.
Warto też pamiętać, że podjęcie uchwały o rozwiązaniu spółki nie jest równoznaczne z ustaniem jej bytu prawnego. Ustanie bytu prawnego spółki następuje dopiero z chwilą wykreślenia spółki z rejestru. Co więcej, po podjęciu uchwały o rozwiązaniu spółki, nazwa spółki nie będzie musiała być uzupełniona o dodatek "w likwidacji", ponieważ rozwiązujemy spółkę bez przeprowadzenia likwidacji.
Przedsiębiorcy często zastanawiają się co zrobić, gdy spieszno im z różnych przyczyn do zlikwidowania prowadzonej działalności, a pozostają im do uregulowania różnorodne zobowiązania. Wówczas zadają pytanie, czy kwestia rozliczenia zobowiązań spółki nie wstrzyma procesu rozwiązania spółki.
W takiej sytuacji najlepiej jest najpierw spłacić wszystkie zobowiązania spółki, potem podjąć uchwałę o rozwiązaniu, następnie podzielić majątek pomiędzy wspólników i dopiero wtedy wykreślić spółkę z rejestru.
Jeżeli jednak wspólnikom zależy na szybkiej wypłacie środków, można przyjąć następującą kolejność:
1. Podjąć uchwałę o rozwiązaniu spółki i podziale majątku.
2. Przyjąć, że dzień podjęcia uchwały to dzień zakończenia działalności spółki i na ten dzień sporządzić sprawozdanie finansowe. Jednocześnie utworzyć rezerwę na przyszłe zobowiązania, zaś resztę pieniędzy wypłacić wspólnikom. Jak tylko wszystkie zobowiązania zostaną spłacone, złożyć do KRS wniosek o wykreślenie spółki.
Obydwa powyższe przypadki zakładają podjęcie uchwały w przeddzień wypłaty środków wspólnikom. Wówczas nikt nie będzie miał żadnych wątpliwości, na jakiej podstawie wspólnicy otrzymali wypłaty.
Należy jednak wyraźnie podkreślić, że bez względu na przyjętą faktycznie metodę zakończenia działalności spółki, każdy wspólnik spółki jawnej odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami, również po jej rozwiązaniu i wykreśleniu z rejestru.
Warto też zaznaczyć, że nie ma wyznaczonego maksymalnego okresu czasu na wykreślenie spółki z KRS od momentu podjęcia uchwały o rozwiązaniu spółki bez przeprowadzenia likwidacji. Proces "zamykania" spółki może trwać dowolnie długo z zastrzeżeniem, że jeżeli wykreślenie spółki z KRS nie nastąpi do końca roku obrotowego, spółka powinna sporządzić sprawozdanie finansowe za mijający rok obrotowy.
Na koniec, jeżeli chodzi o kwestię przechowania dokumentów i wynagrodzenia za takie przechowanie, problem ten może być uregulowany albo w uchwale wspólników, albo w oddzielnej umowie zawartej pomiędzy wspólnikiem przechowującym dokumenty a pozostałymi wspólnikami. Przechowywanie akt może mieć miejsce bez wynagrodzenia, jednakże rekomenduje się zapis mówiący, że część majątku wypłacana dla wspólnika przechowującego dokumenty zawiera już w sobie wynagrodzenie za ich przechowywanie. Wówczas nie powinno być wątpliwości, że po stronie pozostałych wspólników nie doszło do nieodpłatnego przysporzenia.
Treści dostarcza: Leśnodorski, Ślusarek i Wspólnicy
