Strajk solidarnościowy
[28.02.2013] Wiele grup pracowników jest pozbawionych możliwości prowadzenia strajku niezależnie od faktu dopełnienia procedury rozwiązywania sporów zbiorowych zgodnie z ustawą z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych.
Wyłączenie prawa do strajku wynika bezpośrednio z art. 19 ust. 2 i 3 wspomnianej ustawy. Zgodnie z tym przepisem niedopuszczalne jest organizowanie strajku w:
a. Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
b. Agencji Wywiadu,
c. Służbie Kontrwywiadu Wojskowego,
d. Służbie Wywiadu Wojskowego,
e. Centralnym Biurze Antykorupcyjnym,
f. w jednostkach Policji i Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej,
g. Służby Więziennej,
h. Straży Granicznej,
i. Służby Celnej oraz,
j. jednostkach organizacyjnych ochrony przeciwpożarowej.
Ponadto Prawo do strajku nie przysługuje pracownikom zatrudnionym w organach władzy państwowej, administracji rządowej i samorządowej, sądach oraz prokuraturze.
Przepis ten obowiązuje niezależnie od istnienia uzasadnienia faktycznego czy też prawnego doprowadzenia do strajku. Wskazane grupy pracowników nawet w przypadku gdy pracodawca dopuszcza się jawnego łamania praw pracowniczych nie mogą zorganizować strajku.
Ustawodawca jednak przewidział instytucję tak zwanego "strajku solidarnościowego" uregulowanego w art. 22 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Ideą Strajku solidarnościowego jest wsparcie żądań grup pracowniczych, które nie mogą przeprowadzać akcji strajkowych, przez pracowników (reprezentujące ich organizacje zawodowe) posiadających nieograniczone prawo do strajku.
Strajk solidarnościowy polega na zorganizowaniu przez związki zawodowe strajku w ich zakładzie pracy na rzecz wspieranych grup pracowników nie posiadających prawa do strajku. Strajk solidarnościowy może być zorganizowany jedynie wtedy, gdy właściwy spór zbiorowy w podmiocie, którego pracownicy nie mają prawa do strajku zakończył się nieosiągnięciem porozumienia na etapie mediacji, tj. postępowanie mediacyjne zakończyło się sporządzeniem protokołu rozbieżności na tym etapie prowadzenia sporu.
W związku z faktem, iż pracodawca u którego jest organizowany strajk nie jest stroną w prowadzonym sporze zbiorowym, strajk solidarnościowy może być zorganizowany wyłącznie na czas nie dłuższy niż połowa dnia roboczego. Pamiętać należy, iż ideą tego strajku nie jest utrudnianie działalności prowadzonej przez pracodawcę u którego jest zorganizowany strajk a jedynie wsparcie pracowników nieuprawnionych do organizowania strajku w ich dążeniach. Takie działanie ma najczęściej wyłącznie pośredni wpływ na pracodawcę, który jest stroną sporu, dlatego też nie można "karać" pracodawcy który niema bezpośredniego wpływu na decyzję pracodawcy pozostającego w sporze.
Strajk solidarnościowy podlega w zasadzie tym samym zasadom, którym podlega strajk tradycyjny. Oznacza to przede wszystkim, iż żaden pracownik nie może zostać zmuszony do uczestnictwa w strajku solidarnościowym ani nie może być w żaden sposób dyskryminowany ze względu na fakt uczestnictwa w takim strajku.
Ponadto konieczne jest dopełnienie formalności przed zorganizowaniem strajku solidarnościowego oznacza to, iż organizacja związków powinna w pierwszej kolejności podjąć uchwałę dotyczącą zorganizowania strajku solidarnościowego, na rzecz konkretnie wskazanej grupy pracowników, a następnie zorganizować referendum strajkowe, gdyż konieczne jest wyrażenie zgody przez pracowników na zorganizowanie strajku. Natomiast po pozytywnym rozpatrzeniu referendum strajkowego należy dokonać ogłoszenia strajku w terminie na co najmniej 5 dni przed datą przewidzianą jako dzień rozpoczęcia strajku.
Autor: Krzysztof Sosnowski, Koordynator merytoryczny
Stan prawny: 25 stycznia 2013 roku
Podstawa prawna: ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych
Treści dostarcza: www.iuslaboris.pl Sp. z o.o., patron merytoryczny Wojewódka i Wspólnicy Sp.k.
