Różne stawki podatku VAT w zależności od nośnika książki
[31.07.2015] W związku z rosnącą popularnością książek elektronicznych, coraz większe wątpliwości w Europie budzi stosowanie wobec nich standardowej stawki VAT, w sytuacji, kiedy tradycyjne książki korzystają z obniżonej stawki VAT. Czy polski Trybunał Konstytucyjny doprowadzi do zmiany w tym zakresie?
Państwa członkowskie Unii Europejskiej mogą stosować obniżone stawki VAT generalnie w zakresie, w jakim uprawnienie takie wynika z Dyrektywy VAT. Dyrektywa wskazuje natomiast, że obniżona stawka VAT może być stosowana w przypadku dostaw książek na wszystkich nośnikach fizycznych. W konsekwencji, w przypadku dostawy książki papierowej bądź audiobooka na nośniku optycznym, dostawa taka korzystać może z obniżonej stawki VAT. W Polsce jest to 5% stawka VAT.
W przypadku natomiast zakupu książki elektronicznej bez fizycznego nośnika, która ściągana jest przykładowo na czytnik e-booków, transakcja taka uznawana jest za świadczenie usługi drogą elektroniczną. Dyrektywa zaś wyraźnie wskazuje, że stawki obniżone nie mają zastosowania do takich usług. Stąd w przypadku ściągnięcia książki elektronicznej, zakup będzie obciążony standardową stawką VAT.
Jak polski Trybunał Konstytucyjny może doprowadzić do zmiany w tym zakresie?
Francja i Luksemburg, nie zgadzając się z różnicowaniem stawki VAT wyłącznie ze względu na formę w jakiej kupujący otrzymuje książkę, wprowadziły obniżoną stawkę VAT na dostawy książek w każdej formie, w tym elektronicznej. Jednakże Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, po skargach Komisji, uznał, że oba kraje naruszyły przepisy Dyrektywy, które uniemożliwiają stosowania niższych stawek VAT w stosunku do książek elektronicznych.
Polski Trybunał Konstytucyjny, rozpatrując wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich, skierował natomiast pytanie do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w którym kwestionuje sam przepis Dyrektywy, który pozwala na różnicowanie stawki VAT dla książek w zależności od formy, w jakiej zostały wydane. Trybunał zwrócił uwagę, że rozróżnienie takie narusza zasadę neutralności VAT. Pytanie to jest zasadne, gdyż dla typowego czytelnika istotna jest generalnie treść książki a nie forma, w jakiej jest ona dostarczana. Celem bowiem obniżenia stawki VAT na książki jest promocja czytelnictwa, powinna więc dotyczyć wszelkich jego form, uwzględniając również rozwój technologii.
Przepisy te mogą zostać zmienione jeszcze przed rozstrzygnięciem pytania Trybunału Konstytucyjnego, gdyż Komisja Europejska pracuje nad nowelizacją Dyrektywy, która ma spowodować zrównanie stawek VAT dla książek, bez względu na formę ich dostarczenia czytelnikowi.
Łukasz Daniek, ekspert podatkowy w dziale doradztwa podatkowego w zespole ds. VAT w KPMG w Polsce
Treści dostarcza: KPMG
