Rząd przygotował projekt zmian w Kodeksie postępowania cywilnego. Określa on między innymi zasady postępowania z informacjami niejawnymi w postępowaniu cywilnym i administracyjnym czy utworzenie elektronicznego systemu ogłoszeń sądowych.
W ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości zachodzi konieczność lepszego uregulowania zasad postępowania z dokumentami niejawnymi w postępowaniu cywilnym i administracyjnym lub gdy zajdzie konieczność przesłuchania świadka co do faktów zawierających informacje niejawne. W przypadku spraw, w których mają być ujawnione informacje niejawne, sąd będzie musiał pouczyć strony o obowiązku zastępstwa procesowego. Pełnomocnikiem w takich sprawach będzie mógł być tylko adwokat, radca prawny lub osoba uprawniona do dostępu do informacji niejawnych w myśl ustawy z 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych.
Sąd w postanowieniu lub prezes sądu w zarządzeniu będzie określał warunki sporządzania akt, odpisów i kopii w razie zaistnienia ryzyka ujawnienia informacji niejawnych. Nie będzie możliwe zaskarżenie takiego postanowienia lub zarządzenia.
W sprawach, w których będzie zachodziło ryzyko ujawnienia informacji niejawnych, sąd będzie musiał przeprowadzić rozprawę, aby móc dopuścić do sprawy interwenienta ubocznego. Ponadto interwenient uboczny będzie musiał uprawdopodobnić, że ma interes we wstąpieniu do sprawy. Do czasu uprawomocnienia się postanowienia w sprawie dopuszczenia do udziału w sprawie interwenient uboczny nie będzie miał dostępu do informacji niejawnych.
Szczegółowe kwestie dotyczące sposobu przechowywania i udostępniania protokołów z danymi niejawnymi określi w drodze rozporządzenia Minister Sprawiedliwości.
Podobne rozwiązania nowelizacja przewiduje w ustawie – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
W myśl projektu świadkami w postępowaniu administracyjnym nie będą mogły być osoby, które nie zostały zwolnione z obowiązku zachowania w tajemnicy informacji niejawnych, jeżeli zeznanie mogłoby wiązać się z naruszeniem.
Projekt przewiduje odejście od ogłoszeń sądowych w prasie drukowanej. Mają być one dostępne w Internecie. Z danych GUS wynika, że już ponad 92% podmiotów ma dostęp do Internetu. Elektronizacja ogłoszeń ma zredukować koszty tych ogłoszeń. Ze względu na poczytność będą one umieszczane w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Chodzi tu np. o ogłoszenie o wszczęciu postępowania o uznaniu za zmarłego. W razie konieczności możliwe będzie dodawanie dodatkowych ogłoszeń z użyciem innych środków przekazu.
Dostęp do serwisu będzie możliwy ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości i każdego sądu. Pozwoli to skrócić czas postępowania w sprawach o stwierdzenie nabycia spadku.
Poza wyjątkami koszt ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym ma wynosić 50 zł (obecnie jest to koszt 500 zł).
Większość przepisów omawianej nowelizacji ma wejść w życie po upływie 6 miesięcy od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, a część z dniem 1 stycznia 2019 r. Nowelizacja trafi teraz pod obrady rządu.
Autor:
radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku,
doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców oraz zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi.
