Podczas środowej konferencji prasowej (22 kwietnia 2020 r.) Minister Sprawiedliwości Zbigniew Ziobro zapowiedział powołanie do życia przepisów chroniących osoby zaciągające pożyczki. Ustawa przeciw lichwie ma być elementem państwowej Tarczy Antykryzysowej, roztaczając szczególną opiekę nad pożyczkobiorcami w dobie pandemii COVID-19.
Ministerstwo Sprawiedliwości dostrzegło, że w czasie pandemii koronawirusa wiele osób los może zmusić do zaciągania pożyczek. W tym trudnym okresie resort sprawiedliwości chce zwiększyć ochronę takich osób przed oszustami, wyłudzającymi od pożyczkobiorców majątki o niewspółmiernej do kwoty pożyczki wartości. Zdarzają się bowiem sytuacje, gdy lichwiarze z tytułu 3 000 zł pożyczki przejmują nieruchomości warte nawet kilkaset tysięcy. Minister Ziobro przytoczył przykład m.in. z Gdańska, gdzie lichwiarze próbowali wyłudzić ok. 1200 nieruchomości. Prokuraturze udało się wykryć te działania i postawić 7 notariuszom zarzuty udziału w zorganizowanej grupie przestępczej.
W zaproponowanych przepisach znalazły się zapisy obwarowujące, że wierzyciel chcący doprowadzić do licytacji nieruchomości dłużnika, będzie musiał wykazać, iż kwota jego wierzytelności głównej wynosi co najmniej 5 procent wartości tej nieruchomości. W nowych regulacjach znajdzie się również definicja pożyczek o charakterze lichwiarskim, czyli m.in. takich, które kusząc zerowym oprocentowaniem, w rzeczywistości obarczone są wysokimi opłatami dodatkowymi i kosztami. Oferowanie i zawieranie takich umów przez lichwiarzy będzie zagrożone karą pozbawienia wolności. Dotąd trzeba było udowodnić lichwiarzowi, że był on świadomy tzw. przymusowego położenia pożyczkobiorcy, czyli jego trudnej sytuacji życiowej, i położenie to wykorzystał. Nowe przepisy mają chronić Polaków szczególnie teraz, w okresie pandemii COVID-19, gdy wielu z nich może znaleźć się w takim położeniu.
Ministerstwo Sprawiedliwości chce znowelizować Kodeks karny, podwyższając wskazaną w jego art. 304 karę za złamanie zakazu lichwy z obecnych 3 lat do 5 lat pozbawienia wolności. Od 3 miesięcy do 5 lat więzienia będzie grozić każdemu, kto za udzielenie pożyczki zażąda od pożyczkobiorcy spłaty kosztów dodatkowych dwukrotnie wyższych niż maksymalne lub żąda zapłaty odsetek w stopie dwukrotnie wyższej niż maksymalna.
Redakcja Portalu Skarbiec.biz
