Działający w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich Krajowy Mechanizm Prewencji Tortur opublikował raport na temat tortur w Polsce stosowanych przez funkcjonariuszy publicznych oraz innych, w tym znęcających się nad pozbawionymi wolności. Jak stwierdza Rzecznik, w Polsce nadal występuje problem tortur.
Raport „Przestępstwo tortur w Polsce” zawiera analizę prawomocnych wyroków dotyczących przestępstw związanych z ich popełnieniem, a więc przestępstw wymienionych w art. 231, 246 oraz 247 Kodeksu karnego. Zgodnie z art. 231 K.k., funkcjonariusz publiczny, który, przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków, działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. A gdy robi to w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
Z kolei jak stanowi art. 246 K.k., funkcjonariusz publiczny lub ten, który działając na jego polecenie w celu uzyskania określonych zeznań, wyjaśnień, informacji lub oświadczenia stosuje przemoc, groźbę bezprawną lub w inny sposób znęca się fizycznie lub psychicznie nad inną osobą, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
Natomiast na mocy art. 247 K.k., kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą prawnie pozbawioną wolności, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5, a gdy działa ze szczególnym okrucieństwem – od 1 roku do lat 10.
W komentarzu Rzecznika Praw Obywatelskich, zamieszczonym na stronie internetowej RPO w dniu 23 lipca 2021 r., wyjaśnia on, iż z danych Policji wynika, że w 2018 r. 30 funkcjonariuszom tej służby przedstawiono łącznie 43 zarzuty stosowania przemocy na służbie. W 2019 r. 28 zarzutów usłyszało 26 policjantów. W opinii Rzecznika, skuteczniejszemu ściganiu tortur w Polsce służyłoby wprowadzenie do Kodeksu karnego odrębnego przestępstwa tortur oraz ich definicji, co pomogłoby sądom wymierzać właściwe kary za podobne przestępstwa.
Raport przygotowany przez Krajowy Mechanizm Prewencji Tortur rozpoczyna się przywołaniem art. 40 Konstytucji RP, stanowiącego, że: „Nikt nie może być poddany torturom ani okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu i karaniu. Zakazuje się stosowania kar cielesnych”.
W raporcie zawarto m.in., że w 2018 r. wszczęto w Polsce 581 postępowań karnych wobec policjantów i innych funkcjonariuszy publicznych, w 275 przypadkach odmówiono wszczęcia postępowania, w 193 przypadkach umorzono postępowanie, a 5 zakończyło się sporządzeniem aktu oskarżenia. W 2019 r. liczba wszczętych postępowań wyniosła 449, odmówiono wszczęcia w 226 przypadkach, 158 razy umorzono postępowanie, w 5 sporządzono akt oskarżenia. Jak poinformowało Ministerstwo Sprawiedliwości, w 2018 r. zakończono 5 postępowań w związku z naruszeniem praw człowieka i tylko w jednym przypadku wymierzono karę dyscyplinarną, natomiast w 2019 r. zakończono ich 26, a orzeczono 10 kar dyscyplinarnych.
W latach 2008 – 2017 prawomocnie skazano 45 policjantów za przestępstwo z art. 246 K.k. W 2018 r. skazano ich trzech za przestępstwo z art. 247 K.k. oraz czterech za czyn z art. 246 K.k. Poza tym, w 2018 r. w trakcie rutynowej kontroli Komendy Powiatowej Policji w Rykach ujawniono znęcanie się przez 3 policjantów nad zatrzymanym 70-latkiem. W listopadzie 2020 r. rozpoczął się proces 17 policjantów z Komendy Miejskiej Policji w Olsztynie, którym zarzuca się stosowanie tortur w postaci: bicia, kopania, uderzania pałką, używania gazu oraz rażenia paralizatorem.
Redakcja Portalu Skarbiec.biz
